#124. Bạn đang lãnh đạo từ tư duy thiếu, hay tư duy đủ?
Dấu hiệu cho thấy bạn đang mang trong mình tư duy đủ hay tư duy thiếu, và cách để lãnh đạo từ tư duy đủ.
Trong bối cảnh kinh tế hiện tại, với những thách thức như lạm phát, sự biến động của thị trường và khủng hoảng chuỗi cung ứng, nhiều nhà lãnh đạo dễ dàng rơi vào tư duy thiếu (scarcity mindset). Họ cảm thấy áp lực từ sự cạnh tranh gay gắt, lo lắng về việc mất đi những gì mình đang có, và luôn cảm thấy rằng nguồn tài nguyên, cơ hội và thành công đều có giới hạn.
Tuy nhiên, chính trong những thời điểm khó khăn này, tư duy đủ (abundance mindset) lại trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Tư duy đủ khuyến khích chúng ta nhìn nhận thế giới qua lăng kính của sự phong phú và cơ hội vô tận. Đó là sự tự tin rằng luôn có đủ tài nguyên, cơ hội và thành công cho tất cả mọi người. Từ trải nghiệm coaching nhiều lãnh đạo và đồng hành cùng nhiều doanh nghiệp xây dựng chiến lược mới, chúng tôi nhận ra rằng, những nhà lãnh đạo với tư duy đủ không chỉ có khả năng vượt qua khủng hoảng mà còn có thể phát triển bền vững và tạo ra những bước đột phá.
Trong bản tin tuần này, Leader As Coach mời bạn cùng khám phá sâu hơn về tư duy đủ và tư duy thiếu, và cách để bạn có thể lãnh đạo từ tư duy đủ.
1, Tư duy đủ (Abundance Mindset) là gì?
Tư duy đủ (abundance mindset) là một cách tiếp cận trong suy nghĩ và hành động, nơi bạn tin rằng có đủ tài nguyên, cơ hội, và thành công cho tất cả mọi người. Người có tư duy đủ không bị giới hạn bởi ý nghĩ rằng mọi thứ đều có giới hạn và cần phải tranh giành để đạt được. Thay vào đó, họ tin tưởng rằng bằng cách tạo ra giá trị và cộng tác với người khác, tất cả đều có thể phát triển và thành công cùng nhau. Tư duy đủ khuyến khích sự lạc quan, sáng tạo và sự chia sẻ, đồng thời mở rộng tầm nhìn và khả năng tìm kiếm các giải pháp mới trong mọi tình huống.
Stephen Covey, tác giả của cuốn sách nổi tiếng The 7 Habits of Highly Effective People, đã khái niệm hóa tư duy đủ như một lăng kính qua đó chúng ta có thể nhìn nhận thế giới với sự lạc quan, tin tưởng vào việc luôn có những cách để đạt được mục tiêu, và rằng sự thành công của người khác không làm giảm cơ hội của chính mình.
Ví dụ:
Trong một nhóm lãnh đạo cấp cao đang đối mặt với thách thức chung của doanh nghiệp, người có tư duy đủ sẽ sẵn sàng chia sẻ thông tin, hợp tác và khuyến khích ý kiến từ các thành viên khác, tin rằng sự thành công của nhóm phụ thuộc vào nỗ lực chung. Ngược lại, người có tư duy thiếu sẽ lo sợ mất tín nhiệm, giữ lại thông tin và né tránh rủi ro, lo ngại rằng việc thừa nhận yếu điểm sẽ làm họ bị đánh giá thấp.
2, Dấu hiệu của tư duy đủ và tư duy thiếu?
Dưới đây là một số dấu hiệu của tư duy thiếu và tư duy đủ, từ đó bạn có thể tự soi chiếu và đánh giá chính mình. Tuỳ theo cách ta được nuôi dạy từ bé và môi trường trưởng thành, chúng ta sẽ có những xu hướng tư duy khác nhau. Việc bạn hiện nay có dấu hiệu của tư duy thiếu cũng không có gì là tệ, điều quan trọng là ta nhận thức rõ ràng về điều đó, và có ý thức để mở rộng tư duy của mình.
Dấu hiệu của tư duy thiếu
Sợ thất bại: Bạn lo lắng về việc mất đi những gì mình đã đạt được, dẫn đến việc không sẵn sàng đổi mới.
Tập trung vào cạnh tranh: Bạn có xu hướng cạnh tranh người khác hoặc giữ vững vị trí của mình thay vì hợp tác để đạt được mục tiêu chung.
Thiếu lòng tin: Bạn gặp khó khăn trong việc tin tưởng vào khả năng của người khác, dẫn đến việc kiểm soát chặt chẽ và chưa sẵn sàng để khuyến khích sự tự chủ trong đội ngũ.
Không chia sẻ thông tin: Bạn có xu hướng giữ kín thông tin và tài nguyên, lo sợ rằng việc chia sẻ sẽ làm giảm cơ hội của mình.
Dấu hiệu của tư duy đủ
Chấp nhận rủi ro: Bạn không sợ thất bại, bởi bạn tin rằng mỗi thất bại là một cơ hội để học hỏi và phát triển.
Tập trung vào mục tiêu chung: Bạn nhìn nhận sự thành công của đội ngũ là sự thành công của chính mình và ngược lại.
Tin tưởng và trao quyền: Bạn tin tưởng vào khả năng của người khác và khuyến khích sự tự chủ, sáng tạo trong công việc.
Chia sẻ thông tin và tài nguyên: Bạn sẵn sàng chia sẻ thông tin, tài nguyên và cơ hội với đội ngũ, tin rằng điều này sẽ tạo ra sự thịnh vượng chung.
3, Làm thế nào để lãnh đạo từ tư duy đủ?
Rèn luyện sự tò mò và luôn đặt câu hỏi
Để phát triển tư duy đủ, hãy luôn giữ tinh thần tò mò và liên tục đặt câu hỏi. Việc thách thức các giả định của bản thân và tìm kiếm những góc nhìn mới sẽ giúp bạn mở ra những cơ hội phát triển không ngờ. Hãy tự hỏi: “Có cách nào khác để nhìn nhận vấn đề này không?”, “Tôi có thể học hỏi gì từ tình huống này?” hoặc “Làm thế nào để chúng ta có thể tạo ra giá trị từ tình huống hiện tại?”.
Trong các chương trình Strategic Planning Facilitation mà Coach For Life tổ chức cho các doanh nghiệp, chúng tôi luôn được chứng kiến sức mạnh to lớn khi một đội ngũ cùng nhau khám phá sâu một vài câu hỏi quan trọng, một vài thách thức lớn của tổ chức. Khi lãnh đạo thể hiện sự tò mò và sẵn sàng học hỏi, điều này sẽ khuyến khích các thành viên trong đội ngũ của bạn cũng làm điều tương tự, tạo ra một môi trường làm việc phong phú về ý tưởng và sáng kiến.
Xây dựng và nuôi dưỡng đội ngũ với tư duy đủ
Cùng với việc bản thân người lãnh đạo có tư duy đủ, bạn cũng cần xây dựng một đội ngũ có cùng quan điểm và giá trị. Hãy chọn và phát triển một đội ngũ những người có khả năng nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện và tích cực, những người không ngại thất bại và luôn sẵn sàng hợp tác để cùng phát triển. Coaching là một công cụ hữu ích và mạnh mẽ để làm được điều này. Khi mọi người đều có tư duy đủ, tổ chức sẽ có khả năng phát triển bền vững và liên tục tạo ra các đột phá mới.
Nâng cao tinh thần hợp tác và đồng sáng tạo
Tư duy đủ khuyến khích lãnh đạo nhìn nhận sự phát triển và thành công là kết quả của quá trình hợp tác và đồng sáng tạo. Đây cũng là tinh thần và vẻ đẹp của việc đưa văn hoá coaching vào trong đội nhóm. Điều này đòi hỏi bạn phải thúc đẩy tinh thần làm việc nhóm, không chỉ trong phạm vi một phòng ban mà còn mở rộng ra các bộ phận khác trong tổ chức. Bằng cách xây dựng một văn hóa làm việc dựa trên sự hợp tác và tin tưởng lẫn nhau, bạn tạo điều kiện để mọi người cùng chia sẻ ý tưởng, kinh nghiệm, và tài nguyên.
Thể hiện sự ghi nhận và khích lệ
Sự ghi nhận và khích lệ là những yếu tố quan trọng để nuôi dưỡng tư duy đủ trong môi trường làm việc. Khi bạn chân thành ghi nhận và cảm ơn những nỗ lực cũng như đóng góp của đội ngũ, bạn không chỉ công nhận giá trị của từng cá nhân mà còn xây dựng niềm tin và sự tôn trọng trong tổ chức.
Việc biến sự ghi nhận thành một phần thường xuyên trong văn hóa công ty sẽ tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi mọi người cảm thấy được khích lệ và động viên. Ngay cả những nỗ lực nhỏ nhất cũng cần được đánh giá cao, vì điều này giúp mọi người nhận thức rõ ràng hơn về giá trị của mình, từ đó nhìn nhận thế giới qua lăng kính tích cực và sẵn sàng đóng góp nhiều hơn. Khích lệ và ghi nhận không chỉ thúc đẩy tinh thần làm việc mà còn là chìa khóa để xây dựng một đội ngũ gắn kết và sáng tạo, nơi tư duy đủ có thể phát triển mạnh mẽ.
Chuyển từ tư duy thiếu sang tư duy đủ là một hành trình không dễ dàng, nhưng nó là một bước quan trọng để trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả và bền vững. Việc lựa chọn đồng hành cùng một coach chuyên nghiệp sẽ giúp bạn tiến nhanh hơn trên hành trình này. Dù bạn lựa chọn bước vào hành trình chuyển hoá này theo cách nào, chúng tôi chúc bạn luôn vừa yêu thương và trắc ẩn với chính mình, vừa nghiêm túc thay đổi và phát triển bản thân, để tiến gần hơn với tiềm năng cao nhất của bản thân mình.
Bài thực hành tỉnh thức hôm nay mà chúng tôi gợi ý bạn là ‘Tấm gương phản chiếu'.
Không dễ để tự nhận ra những yếu điểm của mình. Nếu những người xung quanh là một tấm gương phản chiếu mình một cách khách quan thì mỗi người chúng ta gặp và tương tác đều là một món quà mà vũ trụ gửi đến cho chúng ta.
Hãy nhớ rằng, những điều bạn nhìn thấy ở người khác thường phản chiếu điều đang có trong chính mình, phẩm chất tốt đẹp, những điều cần được cải thiện hoặc thay đổi. Khi trong chúng ta xuất hiện cảm xúc không thích, không gần gũi, không kết nối… với ai đó, đấy chính là lúc chúng ta nên quay trở về bên trong mình và tự hỏi mình nhìn thấy điều gì của họ trong chính mình. Những hình ảnh phản chiếu đó nói lên điều gì về bản thân bạn?
Tuần này, bạn hãy thử chọn một tình huống cụ thể để làm thí nghiệm này nhé. Hay thử tìm kiếm những phẩm chất tốt đẹp, những điều cần được cải thiện hoặc thay đổi thông qua người khác.
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào 10h sáng thứ 5 hàng tuần.
Nếu bạn cảm thấy bản tin này là hữu ích, hãy chia sẻ nó với những người xung quanh nhé!