[Leader As Coach 24] “Không, Nhưng, Tuy nhiên” - 3 từ ngữ “giết chết” mọi ý tưởng
Bất cứ khi nào bạn bắt đầu câu nói bằng từ “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên” hoặc các biến thể khác của 3 từ này, bạn đang dập tắt mọi ý tưởng và làm mất tinh thần của cả nhóm.
Lãnh đạo nào cũng yêu cầu nhân viên của mình chủ động hơn, hợp tác hiệu quả hơn, đóng góp nhiều ý tưởng hơn trong các cuộc thảo luận. Thế nhưng, đôi khi họ không nhận ra rằng, nhiều hành vi của chính người lãnh đạo, dù rất nhỏ bé, có thể gián tiếp ngăn cản các thành viên trong đội nhóm thoải mái và tự tin đóng góp ý kiến.
Tác hại của 3 từ “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên”
Giả sử, cả nhóm của bạn đang ở trong cuộc họp thảo luận ý tưởng cho chiến lược Q2/2022. Khi một thành viên chia sẻ những ý tưởng của họ, lãnh đạo nghe và phản hồi rằng: Không, anh không nghĩ đó là một ý tưởng hay!. Bạn nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Người vừa đóng góp ý kiến sẽ cảm thấy thất vọng, xấu hổ với cả nhóm. Các thành viên khác khi chứng kiến điều này cũng không còn động lực, e dè để đóng góp vào cuộc thảo luận. Việc nói “Không!” ngay lập tức dập tắt mọi ý tưởng và làm mất tinh thần của cả nhóm.
Trên thực tế quan sát, chúng tôi nhận ra rằng phần lớn lãnh đạo đủ tế nhị và thông minh để tránh việc nói “Không!” thẳng thừng, nhưng thay vào đó, họ sử dụng hai từ “Nhưng/ Tuy nhiên”.
Ý tưởng đó thú vị, nhưng em cũng cần nghĩ thêm về nguồn lực và khả năng của cả nhóm
Anh hiểu ý tưởng này, tuy nhiên nó có vẻ chưa phù hợp ở thời điểm hiện tại
Trong phần lớn trường hợp, sau khi nghe quản lý lãnh đạo phản hồi như vậy, nhân viên cũng sẽ từ bỏ ý tưởng của mình mà không thảo luận sâu thêm nữa.
Bất cứ khi nào bạn bắt đầu câu nói bằng từ “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên” hoặc các biến thể khác của 3 từ này, dù cho giọng điệu của bạn có thân thiện đến đâu, thông điệp bạn gửi sang người đối diện vẫn là: “Bạn sai rồi, những gì tôi nói tiếp theo đây mới là đúng”. 3 từ này gần như phủ nhận hoàn toàn những ý tưởng được chia sẻ trước đó. Lãnh đạo tưởng rằng họ đã thể hiện sự ghi nhận, nhưng ẩn đằng sau đó vẫn là một tâm trí chưa hoàn toàn cởi mở với những ý tưởng mới, một mong muốn áp đặt quyền lực và quan điểm.
Phá vỡ vòng lặp hành vi này như thế nào?
Để giúp lãnh đạo phá bỏ thói quen này, Marshall Goldsmith - Chuyên gia Khai vấn Lãnh đạo hàng đầu thế giới, đã thực hiện một thử thách đơn giản để lãnh đạo nhận ra họ thường xuyên sử dụng 3 từ “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên” như thế nào. Bất cứ khi nào lãnh đạo nói 1 trong 3 từ này, họ sẽ bị phạt $20 (số tiền này được dùng cho mục đích từ thiện). Cuối ngày, các lãnh đạo thường bị sốc về số lần họ sử dụng 3 từ này và nhanh chóng cố gắng tìm cách thay đổi để không còn phải nộp phạt cho Marshall nữa. Bài tập này cũng từng được thực hiện với Warren Buffet và Bill Gates.
Một khách hàng của Marshall, sau khi thực hiện bài tập này trong vòng một tiếng rưỡi, đã chia sẻ rằng: Ngay cả khi biết tác hại của 3 từ này, tôi vẫn dùng nó tận 21 lần trong hơn một tiếng qua. Giờ thì tôi đã hiểu vì sao mọi người nghĩ tôi bảo thủ và cứng đầu.
Vậy nếu như không được nói “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên”, bạn sẽ phải làm khác đi như thế nào? Dưới đây là một số gợi ý dành cho bạn:
Sử dụng câu hỏi để đào sâu về ý tưởng:
Bất cứ ý tưởng nào cũng xứng đáng được lắng nghe. Ngay cả khi bạn thấy ý tưởng đó không phù hợp, đừng vội vàng phản đối. Hãy đặt một vài câu hỏi với thái độ tò mò để hiểu sâu thêm về ý tưởng mà nhân viên bạn đang đề xuất.
Anh thấy ý tưởng này khá thú vị, chúng ta cùng đào sâu thêm nhé!
Em thấy nếu làm như vậy, công việc của nhóm mình sẽ thay đổi như thế nào?
Chúng ta đang có những nguồn lực nào để thực thi ý tưởng này?
Mức độ ưu tiên của ý tưởng này với các chiến lược khác như thế nào?
Có thể sau một vài câu hỏi, bạn sẽ nhận ra rằng ý tưởng này không tệ như bạn nghĩ lúc đầu. Hoặc, cả bạn và nhân viên cùng phát hiện ra rằng ý tưởng này chưa phù hợp tại thời điểm này. Kể cả vậy, nhân viên của bạn vẫn có cảm giác được lắng nghe, và hiểu rõ vì sao ý tưởng của họ chưa được triển khai.
Thay từ “Nhưng/ Tuy nhiên” bằng từ “Và”
“Yes, and…” là một công thức giao tiếp bạn nên sử dụng nhiều hơn. Từ “Và” tạo cảm giác rằng bạn đã ghi nhận ý tưởng của nhân viên, bạn chỉ đang muốn đóng góp thêm để ý tưởng đó hoàn thiện hơn. Đôi khi, chỉ cần thay đổi một từ ngữ, thái độ của bạn trong cuộc trò chuyện đã tích cực hơn hẳn.
Anh thấy ý tưởng này rất hay. Và anh nghĩ sẽ hoàn thiện hơn nếu chúng ta cân nhắc thêm yếu tố nguồn lực.
Cùng với việc thay đổi cách sử dụng ngôn ngữ, hãy đi sâu hơn vào lối tư duy của bạn. Hãy lãnh đạo đội nhóm với tâm trí cởi mở, đón nhận mọi ý tưởng và sự đóng góp của nhân viên trước hết với lòng biết ơn và sự trân trọng, sau đó mới là việc phân tích và phản biện.
Tuần này, Leader As Coach có một thử thách dành cho bạn. Hãy tỉnh thức hơn về ngôn ngữ bạn sử dụng, đếm xem trong buổi họp sắp tới, bạn dùng 3 từ “Không/ Nhưng/ Tuy nhiên” bao nhiêu lần. Sau đó, bạn thử tính xem, nếu bạn đang là coachee của Marshall Goldsmith, bạn đã tốn bao nhiêu tiền phạt rồi nhé! Việc nhận thức được xu hướng sử dụng ngôn ngữ của bản thân là bước đầu tiên để bạn thay đổi hành vi của mình.
Một kỳ nghỉ lễ dài đang đợi bạn phía trước. Tuần này, bản tin Leader As Coach sẽ gợi ý bạn bài thực hành “Tâm hồn không tuổi”.
Bạn không níu kéo được tuổi xuân. Bạn không thể dừng thời gian lại. Bạn cũng không thể quay trở về quá khứ. Nhưng tuổi sinh học không quyết định trạng thái cảm xúc và tâm trạng của bạn. Bạn có thể làm cho tâm hồn mình luôn trẻ trung, thậm chí quay trở về như một đứa trẻ bằng cách nuôi dưỡng tâm hồn bằng vô vàn nguyên liệu trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ như sự nghỉ ngơi thư giãn, suy nghĩ tích cực, tình yêu thương, sự tĩnh lặng để chiêm nghiệm…
Tuần tới đây, đặc biệt là trong những ngày nghỉ, hãy thử làm mới tâm hồn mình bằng cách mở rộng tầm nhìn, quan sát mọi thứ qua lăng kính của đứa trẻ, tìm kiếm niềm vui và sự mới mẻ trong mỗi việc bạn làm, mỗi bước chân bạn đi và mỗi con người bạn sẽ tương tác nhé.
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào 10h sáng thứ 5 hàng tuần.
Nếu bạn cảm thấy bản tin này là hữu ích, hãy chia sẻ nó với những người xung quanh nhé!