[Leader As Coach 95] 5 câu hỏi lãnh đạo cần tự hỏi sau mỗi phiên coach nhân viên
Trong bản tin tuần này, Coach For Life sẽ gợi ý cho lãnh đạo 5 câu hỏi để "gói lại" chiêm nghiệm của bản thân sau một phiên coach, đồng thời "mở ra" định hướng phát triển cho phiên coach tiếp theo.
Có một sự thật là, dù ứng dụng coach 1:1 trong doanh nghiệp hướng tới giải quyết vấn đề cho nhân viên, nhưng ngay cả lãnh đạo cũng cần tổng hợp lại suy nghĩ của mình sau mỗi buổi coach.
Những lãnh đạo đã thực hành coaching một thời gian đều hiểu: Một phiên coach có thể “rút” đi rất nhiều năng lượng của người coach, đặc biệt khi lãnh đạo cần tiến hành coach liên tục. Nếu không có cách thức tự chiêm nghiệm và hồi phục năng lượng cho chính mình sau các buổi coach, hiệu quả các phiên coach sau đó có thể giảm dần, lãnh đạo không cải thiện được các thiếu sót để trở thành một người coach tốt hơn.
Tuần này, mời bạn cùng Coach For Life tìm hiểu bộ 5 câu hỏi cuối cùng trong chuỗi nội dung “Lãnh đạo tự hỏi trước - trong - sau phiên coach”: Sau mỗi phiên coach, lãnh đạo cần tự trả lời những câu hỏi nào?
1) Hiện tại tôi đang cảm thấy thế nào?
Nếu như trước và trong buổi coach, lãnh đạo dành gần như toàn bộ sự tập trung và quan sát của mình cho vấn đề của nhân viên, thì sau buổi coach là thời điểm bạn cần quay lại “chăm sóc” cho cảm xúc và trạng thái của chính mình.
Chăm sóc cảm xúc sau khi coach là điều rất quan trọng, bởi trong buổi coach, những cảm xúc mới, những điều làm bạn kích động đã tạm thời được đặt sang một bên để tập trung vào nhân viên. Khi có thời gian chiêm nghiệm lại những gì đã nghe và cảm nhận sau buổi coach, lãnh đạo có thể:
Rèn luyện trí tuệ cảm xúc (EQ) thông qua việc ghi nhận và làm việc với cảm xúc của chính mình
Khi trung thực với cảm xúc của mình (kể cả cảm xúc tiêu cực), lãnh đạo có thể tìm ra vấn đề/ tổn thương “ẩn” sau những cảm xúc ấy để giải quyết
Có thời gian chiêm nghiệm và ghi nhận, liên kết sự tương đồng về cảm xúc giúp lãnh đạo dễ đồng cảm hơn với nhân viên vào những buổi coach sau
Không để cảm xúc từ buổi coach ảnh hưởng đến lãnh đạo trong các buổi coach tiếp theo hoặc thời gian còn lại trong ngày
…
Sau buổi coach, hãy dành vài phút quan sát tất cả cảm xúc của chính mình, nhận biết chúng đến từ đâu và lãnh đạo nên giải quyết những cảm xúc ấy thế nào cho phù hợp. Lãnh đạo có thể thực hiện việc này ngay tại không gian coach, hoặc bất cứ nơi nào cho bạn cảm giác thư giãn, riêng tư. Bạn cũng có thể sử dụng các yếu tố hỗ trợ như âm nhạc, thiền hay bộ thẻ Tỉnh thức.
2) Tôi đã khám phá được điều gì về bản thân qua buổi coach này?
Dù xuyên suốt buổi coach, lãnh đạo và nhân viên cùng nhau tìm hiểu về vấn đề của nhân viên, nhưng đến cuối cùng, sau mỗi buổi coach, lãnh đạo cũng là người “sáng tỏ” hơn về chính bản thân mình. Thông qua câu hỏi này, lãnh đạo sẽ tự rút ra được những bài học, những thiếu sót để cải thiện trong tương lai.
Ví dụ, lãnh đạo có thể phát hiện ra mình vẫn còn một vài định kiến với nhân viên ngăn cản bạn đào sâu vào câu chuyện của họ, thôi thúc bạn phải đưa ra lời khuyên thật nhanh, hoặc thậm chí, muốn bỏ cuộc sau một buổi coach khi thấy nhân viên “không được như mình mong đợi”. Khi “khám phá” được điều này, thay vì cảm thấy xấu hổ, thất bại vì không làm tròn vai trò của người coach, lãnh đạo tự ghi nhận chính mình vì đã trung thực, sau đó tìm cách giải quyết và cải thiện vào những buổi coach tiếp theo.
Để làm được điều này, hãy coi mỗi buổi coach là một cơ hội học hỏi cho cả lãnh đạo và nhân viên, giữ tâm trí và trái tim cởi mở khi lắng nghe và phản hồi. Tâm thế ấy cũng giúp lãnh đạo giải tỏa những áp lực, căng thẳng thường thấy (phải làm tốt nhất, phải giải quyết được ngay vấn đề…) trước và trong khi coach. Cởi mở với những khám phá mới có thể giúp lãnh đạo phát triển với cả vai trò coach và vai trò lãnh đạo của mình, thông qua việc tăng khả năng tự nhận thức về bản thân (self-awareness).
3) Tôi nên khen ngợi bản thân về điều gì trong buổi coach hôm nay?
Trong những lần thực hành coach đầu tiên, nhiều lãnh đạo bước tới với kỳ vọng sẽ ngay lập tức triển khai được một buổi coach hiệu quả, có nhiều “AHA moment” như trải nghiệm của họ với các coach chuyên nghiệp. Thế nhưng, rất khó để những lý thuyết nền tảng bạn được học có thể được ứng dụng hoàn hảo ngay từ lần đầu tiên.
Chỉ cần một vài khoảnh khắc ngập ngừng khi đưa câu hỏi, những khoảng lặng giữa cuộc trò chuyện hoặc một dấu hiệu nhỏ cho thấy nhân viên đang không hiểu, không hợp tác hoặc còn đang nghi ngờ, lãnh đạo sẽ dễ cảm thấy đây là một buổi coach thất bại, từ đó hoài nghi về năng lực bản thân và sức mạnh của công cụ khai vấn. Nếu chỉ tập trung vào những điều chưa hoàn hảo đó, nhiệt huyết ban đầu của lãnh đạo sẽ dần mất đi, việc đưa coach vào đội nhóm hay doanh nghiệp càng trở nên khó khăn hơn nữa.
Bằng câu hỏi này, lãnh đạo sẽ chủ động ghi nhớ những điều mình đã làm tốt trong phiên coach, dù lớn hay nhỏ. “Chiến thắng” có thể lớn như một câu hỏi mạnh mẽ giúp nhân viên có “AHA moment”, hoặc nhỏ như việc lãnh đạo đã bớt căng thẳng với chính mình hơn khi coach. Để nhận ra được những điều đó, lãnh đạo cần quan sát cảm xúc của mình, cảm nhận của nhân viên, ghi chép lại để đối chiếu và làm thang đo tiến bộ cho bản thân với vai trò coach.
Một người lãnh đạo khai vấn sẽ không chỉ tin tưởng vào tiềm năng phát triển của nhân viên, mà còn tin tưởng vào việc bản thân sẽ luôn có cơ hội để phát triển. Ghi nhận những chiến thắng nhỏ trên hành trình sẽ truyền cảm hứng cho lãnh đạo tiếp tục thực hành, học hỏi và làm tốt hơn ở những lần sau.
4) Tôi có thể làm gì khác đi vào lần tới?
Nhiều lãnh đạo gặp phải tình trạng: Mặc dù đã chiêm nghiệm và ghi nhận cảm xúc của bản thân đều đặn, nhưng họ vẫn lặp đi lặp lại một lỗi sai trong nhiều phiên coach. Kết quả này có thể đến từ:
Chiêm nghiệm “để đó”, không có động lực mạnh mẽ và phương án rõ ràng để cải thiện
Muốn cải thiện tất cả vấn đề cùng một lúc
Không có phiên coach nào là hoàn hảo, kể cả với những coach kỳ cựu, họ cũng không tránh khỏi việc mắc sai lầm hoặc có những phút giây bối rối trước những khách hàng khó. Điều quan trọng là với nguồn lực con người có hạn, bạn sẽ tập trung vào giải quyết vấn đề nào. Câu hỏi “Tôi có thể làm gì khác đi vào lần tới?” sẽ giúp lãnh đạo lựa chọn ra khía cạnh đang ảnh hưởng nhất đến chất lượng phiên coach của mình và vạch ra kế hoạch hành động cụ thể để cải thiện. Lãnh đạo hãy kết hợp tự chiêm nghiệm và thu thập phản hồi từ nhân viên để có sự ghi nhận khách quan về ưu - nhược điểm của bản thân.
5) Điều gì có thể giúp tôi giải tỏa tâm trạng ngay bây giờ?
Với tư cách là một lãnh đạo khai vấn, không chỉ nhân viên của bạn mới quan trọng, mà bạn cũng là người cần được chính mình trân trọng như bất kỳ ai.
“Sạc” lại năng lượng sau mỗi buổi coach là phần thưởng mọi nhà lãnh đạo nên tự dành cho chính mình. Đừng nghĩ rằng điều này chỉ có lợi cho bản thân lãnh đạo, mà trên thực tế, nó còn có lợi cho cả những nhân viên được coach sau đó. Bởi khi lãnh đạo ở trạng thái tốt nhất, bạn mới có thể mang năng lượng ấy vào phiên coach cho nhân viên.
Năng lượng và cảm xúc tiêu cực từ phiên coach có thể ảnh hưởng tới thời gian còn lại trong ngày của lãnh đạo, đeo bám lãnh đạo trong cả những phiên coach tiếp theo. Thực hành tỉnh thức là cách giúp lãnh đạo sống trong hiện tại, không bị chi phối bởi suy nghĩ tiêu cực, tuy nhiên, bạn có thể lựa chọn bất kỳ cách thức nào có hiệu quả với bản thân.
Dù hướng tới mục tiêu đưa lãnh đạo khai vấn trở thành phong cách sống, lãnh đạo cũng cần biết cách “cởi mũ coach” để chăm sóc cho tinh thần của chính mình. Sự chăm sóc ấy hoàn toàn có thể là một cuộc đi dạo, ăn kem, chơi với thú cưng, xem một bộ phim hay…Hãy nhớ rằng, ứng dụng coaching vào tổ chức là một hành trình dài, và để đi được đến tận cùng, những “quãng nghỉ” đều đặn và hiệu quả là thứ mọi lãnh đạo đều cần và xứng đáng sở hữu.
Đã bao lâu rồi, bạn chưa thực sự “lắng nghe” và cảm nhận từng bước chân của mình? Tuần này, bản tin Leader As Coach muốn giới thiệu đến bạn bài thực hành “Đi trong tỉnh thức”.
Đi trong tỉnh thức là một ví dụ của việc thực hành tỉnh thức trong hành động. Mục đích của thực hành này là tăng khả năng tập trung, phát triển khả năng quan sát và làm chủ cảm xúc, suy nghĩ. Duy trì sự chú tâm, cảm nhận rõ từng bước đi và những gì đang diễn ra sẽ giúp chúng ta “tắt” được những suy nghĩ miên man, không cần thiết. Khi đó, chúng ta thực sự được nghỉ ngơi, tích lũy năng lượng và thư giãn trong mỗi bước chân đi.
Trong tuần này, hãy lựa chọn một quãng đường ngắn, có thể chỉ là từ chỗ đỗ xe vào tới văn phòng để thử thực hành đi trong tỉnh thức và quan sát xem bạn sẽ phát hiện ra điều gì mới mẻ nhé!
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào 10h sáng thứ 5 hàng tuần.
Nếu bạn cảm thấy bản tin này là hữu ích, hãy chia sẻ nó với những người xung quanh nhé!