Leader As Coach 86: 4 lý do khiến nhân viên giỏi mất động lực làm việc
Trong bản tin tuần này, Coach For Life sẽ giới thiệu đến bạn 4 lý do phổ biến dẫn đến việc mất động lực của nhân viên, kèm một vài gợi ý khắc phục bằng ứng dụng coaching cho các nhà lãnh đạo.
Động lực - Sự sẵn sàng hoàn thành công việc thay vì trì hoãn, sự kiên trì đối mặt với thử thách và đầu tư đủ nỗ lực tinh thần để thành công - chiếm tới 40% thành công của các dự án nhóm. Không chỉ giải quyết bài toán động lực của bản thân, các nhà lãnh đạo còn phải đối mặt với khả năng nhân viên mất động lực trong công việc, kể cả những nhân viên ưu tú nhất.
Nhiều nghiên cứu về động lực chỉ ra rằng, điều đầu tiên người lãnh đạo cần làm khi bắt gặp một nhân viên mất động lực là xác định chính xác lý do dẫn tới tình trạng ấy, sau đó mới tính đến giải pháp khắc phục. Việc ngay lập tức áp dụng những chiến lược sai lầm như thúc giục nhân viên làm việc chăm chỉ hơn, khiển trách,...có thể gây tác dụng ngược, khiến thang động lực của nhân viên ngày càng giảm sút.
Do đó, trong bản tin tuần này, Coach For Life sẽ giới thiệu đến bạn 4 lý do phổ biến dẫn đến việc mất động lực của nhân viên, kèm theo một vài gợi ý khắc phục bằng cách ứng dụng kỹ năng coaching cho các nhà lãnh đạo.
Lý do 1: “Tôi không đủ quan tâm để làm điều này”
Khi một nhiệm vụ không có sự kết nối hoặc đóng góp vào những giá trị mà nhân viên coi trọng, họ sẽ không có động lực để thực hiện nó.
Để giúp nhân viên thoát khỏi tâm lý này, người lãnh đạo cần tìm hiểu xem nhân viên quan tâm đến điều gì và kết nối giá trị ấy với nhiệm vụ. Thông thường, nhiều lãnh đạo cho rằng những giá trị thúc đẩy họ trong công việc cũng chính là những điều nhân viên hướng tới. Quan niệm này là sai lầm, bởi mỗi người đi làm đều có động lực, mục đích, định hướng phát triển khác nhau.
Để kết nối giá trị nhân viên coi trọng với công việc, người lãnh đạo cần hiểu rõ có những loại giá trị nào có thể có ích cho nhân viên của bạn. Dưới đây là một số gợi ý của Coach For Life:
Thứ nhất là sự hấp dẫn về mặt kiến thức, trí tuệ của một nhiệm vụ. Để làm được điều này, người lãnh đạo cần tìm hiểu mối quan tâm của nhân viên trên nhiều phương diện: Kiến thức, kỹ năng họ muốn đạt được, sở thích, định hướng công việc,...Từ đó, nhà lãnh đạo sẽ có thêm dữ liệu để dễ dàng tìm ra mối liên hệ giữa nhiệm vụ và điều nhân viên thực sự muốn làm.
Thứ hai, người lãnh đạo có thể “mời gọi” động lực của nhân viên bằng cách chỉ ra với những kỹ năng cốt lõi của nhân viên ấy, họ có thể đóng góp được gì cho công việc. Ví dụ như kỹ năng làm việc nhóm, phân tích giải quyết vấn đề, làm việc dưới áp lực,...Khéo léo gợi nhắc họ về thế mạnh của họ và mức độ quan trọng của những thế mạnh ấy trong nhiệm vụ chung.
Cuối cùng là giá trị hữu dụng. Nhà lãnh đạo có thể nhắc lại cho nhân viên về mức độ quan trọng của nhiệm vụ đối với sứ mệnh đội nhóm, công ty và với chính sự nghiệp của họ.
Lý do 2: “Tôi không nghĩ mình có thể làm được điều này”
Khi nhân viên tin rằng họ thiếu năng lực để thực hiện một nhiệm vụ, họ sẽ không có động lực để thực hiện việc đó.
Để giải quyết tình trạng này, người lãnh đạo cần giúp nhân viên xây dựng lòng tin vào năng lực nội tại của họ. Điều này có thể được thực hiện theo nhiều cách.
Một là, giúp nhân viên nhớ lại những lần đã vượt qua thử thách tương tự trong quá khứ. Nếu nhân viên chưa có trải nghiệm trong quá khứ, người lãnh đạo có thể đưa ra những ví dụ có đặc điểm giống nhân viên của mình, những người đã từng thành công trong quá khứ và có thể là nguồn tham khảo hữu ích cho nhiệm vụ hiện tại của nhân viên.
Hai là, giúp nhân viên xây dựng ý thức về năng lực của họ thông qua các thử thách có độ khó tăng dần, hoặc chia nhỏ nhiệm vụ hiện tại thành những phần nằm trong khả năng kiểm soát của họ.
Ba là, hãy giải thích cho nhân viên hiểu họ đang tự đánh giá sai khả năng của chính mình. Người lãnh đạo cần kết hợp hài hòa giữa thử thách, động viên và bày tỏ sự tin tưởng chân thành để nhân viên có thêm tự tin trong công việc. Bên cạnh đó, trong quá trình nhân viên làm việc, hãy đảm bảo bạn luôn sẵn sàng góp ý tích cực và hỗ trợ nhân viên.
Đôi khi, một nhân viên giỏi lại mất động lực vì lý do ngược lại: Họ quá tự tin vào khả năng của mình. Sự tự tin này hoàn toàn có thể trở thành “ngạo mạn” và mang về rắc rối cho tập thể. Để lấy lại động lực cho một nhân viên quá tự tin, mời bạn tham khảo Bản tin Leader As Coach số 85: Làm thế nào để coach nhân viên quá tự tin?
Lý do 3: “Tôi quá khó chịu để làm điều này”
Khi nhân viên bị cuốn theo những cảm xúc tiêu cực như lo lắng, tức giận hoặc trầm cảm, họ sẽ không có động lực để thực hiện một nhiệm vụ.
Để giúp đỡ những nhân viên này lấy lại động lực, người lãnh đạo cần sử dụng thành thục các kỹ năng coaching như: Tạo sự tin tưởng, đặt câu hỏi để tìm ra gốc rễ vấn đề, lắng nghe sâu…
Hãy bắt đầu cuộc trao đổi với nhân viên về vấn đề của họ trong một không gian an toàn, thoải mái, nơi người lãnh đạo đóng vai trò hỗ trợ thay vì phán xét, khiển trách. Bạn cần làm rõ mong muốn này của bạn ngay từ đầu cuộc trò chuyện. Hãy nói với họ rằng bạn muốn hiểu lý do tại sao họ lại mất động lực, và thực hành lắng nghe sâu.
Bạn có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết về kỹ năng Lắng nghe sâu cùng coach Quách Hiền tại: Podcast #5. Kỹ năng lắng nghe sâu - Cách để nghe những điều nhân viên không nói.
Khi nhân viên cảm thấy được lắng nghe và thấu hiểu, cảm xúc tiêu cực trong họ sẽ dịu đi. Người lãnh đạo không nên đặt áp lực phải tìm ra giải pháp chỉ sau một buổi trao đổi. Thay vào đó, hãy nói với nhân viên bạn cần thời gian xem xét kỹ những gì họ chia sẻ với bạn, và hẹn một buổi trao đổi gần nhất. Điều này thường giúp nhân viên kiểm soát cảm xúc của mình tốt hơn, đôi khi, chính họ cũng có khả năng nghĩ ra giải pháp trong “quãng nghỉ” giữa hai buổi coach với lãnh đạo.
Lưu ý quan trọng: Người lãnh đạo khai vấn không phải lúc nào cũng có thể giúp nhân viên vượt qua mọi trở ngại. Nếu vấn đề của nhân viên xuất phát từ ngoài môi trường công sở, hoặc đơn giản khi người lãnh đạo cảm thấy nhân viên cần sự giúp đỡ chuyên nghiệp hơn, bạn có thể hỗ trợ họ kết nối với những chuyên gia khai vấn chuyên nghiệp.
Lý do 4: “Tôi không biết chuyện gì đang xảy ra với công việc của mình nữa”
Khi nhân viên không thể xác định chính xác lý do khiến họ phải vật lộn với một nhiệm vụ, hoặc khi họ cho rằng những khó khăn họ gặp phải nằm ngoài tầm kiểm soát, họ sẽ không có động lực để làm làm tiếp nhiệm vụ.
Với trường hợp này, người lãnh đạo cần giúp nhân viên suy nghĩ kỹ về nguyên nhân khiến họ gặp khó khăn trong công việc. Khi chưa xác định được nguyên do, nhân viên có thể cố gắng tìm ra một lý do để không tiếp tục nhiệm vụ, ví dụ như: Gọi điện báo ốm, liên tục xin gia hạn thời gian thực hiện nhiệm vụ, hoặc cố đẩy nhiệm vụ cho người khác…
Để giúp nhân viên xác định chính xác vấn đề đang diễn ra khiến họ né tránh công việc, người lãnh đạo trước hết cần tạo sự tin tưởng với nhân viên. Khi nhân viên có động thái né tránh công việc, họ cũng thường né tránh sếp. Lúc này, người lãnh đạo cần tạo ra một không gian trao đổi an toàn, không phán xét, tiếp cận từ từ để nhân viên không hoảng sợ và có cảm giác bị tra khảo.
Khi đề xuất giải pháp cho nhóm này, người lãnh đạo cần tập trung vào những giải pháp nằm trong tầm kiểm soát của nhân viên. Tốt nhất là nên gợi mở để nhân viên tự tìm ra giải pháp, thay vì áp đặt kế hoạch hành động mà bạn cho là hiệu quả. Hãy nhớ rằng mục tiêu của bạn là giúp nhân viên giành lại quyền kiểm soát trong công việc của chính họ, trong lúc họ đang “ngập” trong những mối lo sợ, căng thẳng khiến họ mất phương hướng trong công việc và cuộc sống.
Lãnh đạo là một công việc không hề đơn giản, khi bài toán động lực bạn cần giải là động lực của cả chục, thậm chí cả trăm người khác, trong khi vẫn phải liên tục thúc đẩy động lực của chính bạn. Chúng tôi tin rằng khi một người lãnh đạo được thúc đẩy động lực đúng cách, người đó sẽ có khả năng truyền lửa và tạo động lực cho nhân viên của mình. Đó là lý do tại sao Coach For Life tổ chức chương trình Mindful Leader Retreat vào cuối tháng 9 này, với mong muốn tạo cơ hội cho các nhà lãnh đạo nghỉ ngơi trọn vẹn, tiếp cận với thực hành tỉnh thức để tái tạo động lực làm việc hiệu quả, từ đó lãnh đạo trong tỉnh thức và hạnh phúc hơn. Mọi thông tin chi tiết về chương trình, mời bạn tham khảo tại: ĐÂY.
Bài thực hành tuần này là “Ăn trong tỉnh thức”. Thức ăn không chỉ đem lại năng lượng cho cơ thể vật lý mà còn ảnh hưởng đến tâm trí. Ăn gì, ăn như thế nào, ăn trong trạng thái ra sao để tối đa hoá lợi ích của miếng ăn?
Ăn trong tỉnh thức là thực hành việc tập trung toàn bộ sự chú ý của chúng ta vào từng món ăn. Buông trôi mọi suy nghĩ, mọi kế hoạch công việc,... chỉ sử dụng các giác quan như nhìn, nếm, ngửi, nhai, nuốt để cảm nhận trọn vẹn món ăn. Điều này sẽ khiến chúng ta không chỉ ngon miệng, giúp dạ dày tiết ra dịch vị để tiêu hoá thức ăn tốt hơn, cơ thể hấp thụ được nhiều dưỡng chất hơn từ món ăn, mà còn giúp tâm trí chúng ta được hoàn toàn nghỉ ngơi, thoát ra khỏi nhưng lo lắng thường trực trong đầu.
Việc tập trung toàn bộ sự chú ý vào các giác quan vật lý sẽ giúp cho các giác quan tinh tế là tâm trí được nghỉ ngơi, đây là một cách giải toả stress rất hiệu quả. Tuần này, bạn hãy thử ăn hoặc uống trong tỉnh thức và quan sát cảm nhận của mình đối với món ăn, và xem suy nghĩ và tâm trạng của mình khác đi như thế nào nhé!
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào 10h sáng thứ 5 hàng tuần.