[Leader As Coach 78] Mô hình lãnh đạo tỉnh thức: Mọi thứ bắt đầu từ bên trong
Không chỉ là tập trung vào con người (people-oriented), và quan trọng hơn, người lãnh đạo cần biết tập trung và chăm sóc bản thân mình trước tiên (self-oriented)
Trong bản tin tuần trước, chúng ta đã cùng khám phá xu hướng chuyển dịch chung trên thế giới: từ tập trung vào nhiệm vụ đến tập trung vào con người. Trong bản tin tuần này, chúng tôi muốn đưa xu hướng này đi sâu thêm một tầng lớp mới, và giới thiệu đến bạn mô hình lãnh đạo tỉnh thức mà Coach For Life CFL xây dựng, và đã triển khai cho các khách hàng của mình trong những năm vừa qua.
Tập trung vào con người liệu đã đủ?
Như đã phân tích từ bản tin trước, xu hướng lãnh đạo tập trung vào con người bắt đầu phát huy lợi thế trong thời gian gần đây. Lãnh đạo doanh nghiệp có động thái quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho nhân viên, tìm kiếm các phương pháp nhằm nâng cao gắn kết đội nhóm, giữ chân nhân tài, tối ưu hóa tiềm năng nhân sự...
Những nỗ lực này đều rất đáng ghi nhận, nhưng chưa đủ để giải quyết tận gốc vấn đề và tạo ra những thay đổi đột phá. Lãnh đạo dành nhiều sự chú tâm hơn cho đội ngũ của mình, vậy chính bản thân người lãnh đạo thì sao? Họ là những người đứng đầu tổ chức, chịu trách nhiệm cho công ăn việc làm của biết bao nhân viên, họ cô đơn và có rất nhiều áp lực không biết chia sẻ cùng ai.
Theo báo cáo Dự báo về Lãnh đạo toàn cầu năm 2021 (International’s Global Leadership Forecast 2021) với đối tượng nghiên cứu là hơn 15000 lãnh đạo của 1740 công ty trên toàn cầu, 60% lãnh đạo cảm thấy hết năng lượng vào cuối mỗi ngày làm việc. Đây là một dấu hiệu rõ ràng của tình trạng kiệt sức. Trước những áp lực quá lớn trong cuộc sống, lãnh đạo ngày nay đang phải đối mặt với vô vàn khó khăn từ bên ngoài và những bất ổn đến từ bên trong bản thân họ.
Với những quan sát này, Coach For Life tin rằng, không chỉ là tập trung vào con người (people-oriented), và quan trọng hơn, người lãnh đạo cần biết tập trung và chăm sóc bản thân mình trước tiên (self-oriented).
Mô hình lãnh đạo tỉnh thức
Bắt nguồn từ sự quan sát và mối trăn trở này, cùng với trải nghiệm thực tế, chúng tôi xây dựng mô hình “Lãnh đạo tỉnh thức” với 3 vòng tròn từ trong ra ngoài:
Vòng tròn số 1 - Tự nhận thức bản thân (Self Awareness): Một người muốn trở thành lãnh đạo tỉnh thức sẽ bắt đầu bằng việc quay về bên trong chính bản thân mình. Trước hết, bạn cần nhận biết và quản lý cảm xúc bên trong mình, xác định được các giá trị cốt lõi mà mình luôn theo đuổi, hiểu rõ những nhu cầu và mong muốn của bản thân. Sự nhận thức bản thân như một la bàn luôn tồn tại bên trong bạn, cho bạn biết rằng chuyện gì đang chưa ổn, điều gì là quan trọng trong từng thời điểm.
Vòng tròn số 2 - Kết nối với đội ngũ (People - Oriented): Khi đã kết nối với bản thân mình, lãnh đạo có thể kết nối hiệu quả và chân thành với những người xung quanh. Do được phát triển dựa trên nền tảng tự nhận thức bản thân, cách các lãnh đạo tỉnh thức tương tác và kết nối đội ngũ của mình sẽ chân thật hơn, sâu sắc hơn, nhân văn hơn. Họ biết cách lắng nghe và thấu cảm, biết tạo động lực và khiến những người giỏi nhất có thể làm việc hiệu quả cùng với nhau, và quan trọng hơn nữa là gắn bó với tổ chức.
Vòng tròn số 3 - Nâng cao kết quả công việc (Result - Oriented): Khi đã hiểu rõ bản thân, kết nối hiệu quả với đội nhóm, kết quả công việc của doanh nghiệp thường sẽ tự phát triển theo chiều hướng tích cực. Đến vòng tròn ngoài cùng này, cùng với tỉnh thức, lãnh đạo cũng được khuyến khích nâng cấp bộ kỹ năng mới để thích ứng với những sự thay đổi trong thế giới VUCA hiện tại.
Bạn sẽ áp dụng mô hình ba vòng tròn tỉnh thức này liên tục trong nhiều tình huống quản lý lãnh đạo khác nhau. Đây không phải một lộ trình phát triển đi một lần là xong, không phải rằng bạn sẽ phải dành 3 đến 6 tháng để học về tự nhận thức bản thân, tiếp đó lại dành nửa năm tiếp theo để học cách kết nối với đội ngũ, rồi kế đến mới có thể nâng cao kết quả công việc. Là một quản lý lãnh đạo, kết quả công việc vẫn là điều bạn phải tối ưu từng ngày, nhưng khi đi theo mô hình lãnh đạo tỉnh thức này, cách tiếp cận của bạn với mỗi tình huống sẽ thay đổi.
Mô hình này được áp dụng linh hoạt trong cả những tình huống nhỏ như một bất đồng trong đội nhóm, hay những vấn đề lớn như quyết định thay đổi cơ cấu tổ chức. Khi bất cứ vấn đề nào xuất hiện, việc đầu tiên mà mô hình này khuyến khích bạn thực hiện là quay về kết nối với chính bản thân mình, tự kiểm tra xem bạn đang cảm thấy như thế nào, bạn có đang lo lắng vì điều gì, và đâu sẽ là cách giải quyết phù hợp nhất trong tình huống hiện tại. Sau đó, bạn bắt đầu kết nối với những người có liên quan bằng sự bình tĩnh và thấu hiểu. Khi bạn và đội nhóm của mình tìm ra được giải pháp phù hợp nhất cho tình huống đó, tất cả mới bắt đầu đi vào kế hoạch hành động cụ thể.
Với những người mới tiếp cận mô hình này, lời mời đầu tiên của chúng tôi là: Trước mỗi tình huống, hãy quay về tự check-in với chính mình về cảm xúc, trạng thái, suy nghĩ. Có thể, bạn chỉ cần dừng lại một phút. Có thể, bạn chỉ cần hít thở ba hơi thật sâu. Hoặc có thể, điều bạn cần là đi dạo dưới thiên nhiên trong chốc lát. Khi bản thân bạn vững vàng từ bên trong, các vấn đề bên ngoài sẽ được giải quyết suôn sẻ, theo nhiều cách mà bạn không ngờ tới.
Tuần này, bản tin Leader As Coach muốn gửi đến bạn bài thực hành “Nhẹ nhõm để bay cao".
Hãy hình dung bạn đang ở trong khinh khí cầu và sẵn sàng để bay lên. Từng chút, từng chút một, bạn đang bay cao lên khỏi mặt đất. Để có thể tiếp tục lên cao hơn nữa, bạn cần thả xuống những hành lý nặng nề. Đó có thể là những kế hoạch, dự định, những lo lắng, căng thẳng, bực bội, những nỗi sợ và những điều thầm kín khó chịu vẫn chất chứa trong lòng mình bấy lâu nay.
Dưới tầm mắt bạn là quang cảnh tuyệt đẹp đang trải dài. Bạn nhìn thấy mọi thứ nhỏ bé hơn và đều lần lượt trôi qua. Càng lên cao bạn càng thấy nhẹ nhõm, phấn chấn, thanh thản và hoàn toàn không lo lắng. Với tâm trạng này, bạn nhìn vào vấn đề của mình lúc trước và có suy nghĩ gì về nó? Cảm xúc của bạn lúc này như thế nào?
Khinh khí cầu từ từ đáp xuống, bạn bước ra ngoài. Trải nghiệm khinh khí cầu này khiến bạn hình dung đến điều gì? Hãy giữ lại hình dung này và nhớ đến nó mỗi khi bạn muốn thoát khỏi một trạng thái cảm xúc tiêu cực nhé!
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào sáng thứ 5 hàng tuần.
Nếu bạn cảm thấy bản tin này là hữu ích, hãy chia sẻ nó với những người xung quanh nhé!