#114. Nhân sự Gen-Z cần gì từ người lãnh đạo?
Và cách coaching có thể giúp kéo gần khoảng cách thế hệ này!
Trong nhiều năm tới, Gen-Z được dự đoán sẽ trở thành một bộ phận đáng kể trong lực lượng lao động toàn cầu, cả về số lượng lẫn chất lượng. Là thế hệ có nhiều sự thay đổi về tư duy so với các thế hệ trước, Gen-Z là những nhân sự vô cùng tiềm năng, nhưng cũng đặt ra cho các nhà lãnh đạo bài toán mang tên khoảng cách thế hệ.
Có một thực tế rằng: Những điểm khác biệt, những mong muốn và nhu cầu của nhân sự Gen Z đang thử thách các khuôn mẫu quản lý truyền thống.
Đây cũng là một trong những lý do đưa Đại diện nhà xuất bản Alpha Books đến với quyết định hợp tác xuất bản cuốn sách mới ra mắt mang tên “Coaching - Quyền năng của nhà lãnh đạo tạo ảnh hưởng” của hai tác giả Quách Hương và Quách Hiền.
Coaching được đánh giá là công cụ phù hợp mà mọi nhà lãnh đạo có thể sử dụng khi làm việc với thế hệ “không thích bị bảo phải làm gì” như Gen-Z, dựa vào nền tảng tin tưởng, trao quyền và giao tiếp phi bạo lực. Ứng dụng coaching hiệu quả khi làm việc với nhân sự Gen-Z có thể giúp thúc đẩy và giữ chân thế hệ này, đồng thời khai phá tiềm năng để “ươm mầm” họ trở thành thế hệ lãnh đạo tài năng tiếp theo của tổ chức.
Thay vì những lợi ích về vật chất và sự ổn định, an toàn như các thế hệ trước, Gen Z cần nhiều điều hơn thế từ công việc 9-to-5.
Trong bản tin tuần này, mời bạn cùng Coach For Life tìm hiểu về 05 điều Gen Z cần từ lãnh đạo của họ, kèm với đó là những gợi ý ứng dụng coaching hiệu quả cho lãnh đạo trong việc giao tiếp và đáp ứng nhu cầu của thế hệ nhân sự này.
1. Tấm gương trong công việc
Dù là thế hệ có sự phát triển tư duy vượt trội và đặc quyền tiếp cận tinh hoa công nghệ từ rất sớm, tuy nhiên, khi bước chân vào môi trường công sở, với vốn kinh nghiệm sống và làm việc còn hạn chế, nhân sự Gen-Z vẫn thường gặp nhiều khó khăn bởi chưa thành thục các kỹ năng quản lý thời gian, giao tiếp, cân bằng công việc - cuộc sống, quản lý kỳ vọng bản thân…gây ảnh hưởng hiệu suất và tinh thần làm việc.
Cách tốt nhất để thúc đẩy nhân sự Gen-Z làm một điều gì đó là truyền cảm hứng cho họ. Người lãnh đạo cần làm gương cho nhân sự Gen-Z thấy tác động tích cực của việc trau dồi những kỹ năng trên, sống và làm việc đúng theo những giá trị bạn muốn lan tỏa trong tổ chức.
Để tạo động lực mài giũa những kỹ năng cần thiết trong công việc cho nhân sự Gen-Z, lãnh đạo cần ứng dụng linh hoạt các hình thức coach như coach 1-1, coach hành lang, coach định kỳ… Hãy thể hiện bạn là một tấm gương đáng để học hỏi thông qua sự nhất quán trong lời nói - hành động, tinh thần liên tục trau dồi, học hỏi cái mới, những giá trị tích cực bạn muốn lan tỏa trong tổ chức…
Một công cụ hiệu quả trong việc “làm gương” và truyền cảm hứng và chính là những câu chuyện, khi người lãnh đạo dỡ bỏ khoảng cách thế hệ và kết nối với nhân sự trẻ bằng những trải nghiệm thành - bại chân thật nhất họ từng trải qua.
Bạn có thể đọc thêm về cách lãnh đạo kể chuyện tại: #113. Vì sao lãnh đạo cần biết kể chuyện?
2. Sự tin tưởng
Là thế hệ đề cao việc thể hiện và chứng minh năng lực bản thân, lao động Gen-Z ưu tiên những công việc, môi trường cho họ sự tự chủ trong công việc. Điều này lí giải vì sao xu hướng trở thành lao động tự do (freelancer) đang ngày càng trở nên phổ biến với thế hệ trẻ.
Tuy nhiên, trong phạm vi tổ chức, người lãnh đạo vẫn có thể trao cho nhân sự Gen-Z của mình sự tự chủ trong công việc, thúc đẩy họ thể hiện nhiều hơn, sẵn sàng chấp nhận thử thách và đồng hành cùng tổ chức nhờ vào sự tin tưởng bạn dành cho nhân sự của mình.
Sự tin tưởng của lãnh đạo dành cho nhân viên Gen-Z có thể được thể hiện qua nhiều cách:
Thực sự lắng nghe ý kiến đề xuất của nhân viên mà không lập tức bác bỏ hay phán xét vì cho rằng nhân viên thiếu kinh nghiệm
Chủ động hỏi về cảm nhận/đề xuất/ý tưởng giải pháp…của nhân viên
Ghi nhận nỗ lực của nhân viên
Trao quyền đúng người - đúng lúc
…
Cần lưu ý, với đối tượng Gen-Z mới đi làm, trao quyền chỉ là hình thức thể hiện sự tin tưởng và tạo động lực hiệu quả cho họ khi đi kèm với sự theo sát và hỗ trợ kịp thời của người lãnh đạo. Khi đó, sự tin tưởng của người lãnh đạo mới có thể thúc đẩy nhân sự trẻ tỏa sáng, thay vì biến thành áp lực, khó khăn khiến họ thêm hoang mang về năng lực của chính mình.
Đọc thêm về gợi ý trao quyền tại: #112. Nhân viên "ngại" nhận thêm trách nhiệm, lãnh đạo cần làm gì?
3. Sự tạo điều kiện phát triển sự nghiệp
Nhu cầu được bộc lộ năng lực và phát triển bản thân đang dần trở thành ưu tiên sự nghiệp của nhiều người, đặc biệt là GenZ - thế hệ lao động mới. Lợi ích họ tìm kiếm từ lãnh đạo và công ty, song song với chính sách đãi ngộ và mối quan hệ người - người, chính là việc được trao cơ hội thể hiện thế mạnh bản thân, cải thiện điểm yếu, được lắng nghe ý kiến và ghi nhận.
Để mang đến cho nhân sự Gen-Z những cơ hội phát triển phù hợp, giúp họ nhận được nhiều giá trị học tập từ tổ chức và đóng góp được nhiều tài năng hơn cho tổ chức, người lãnh đạo cần xuất phát từ việc thấu hiểu tính cách, con người, động lực và mong muốn thật sự của nhân viên.
Việc quan sát và tìm hiểu này cần được lãnh đạo thực hiện xuyên suốt từ khi nhân viên on-board tới từng dự án cụ thể, liên tục check-in, phản hồi và lấy phản hồi để thu thập dữ liệu về mức độ hài lòng trong việc thể hiện năng lực, những khó khăn nhân viên đang gặp phải do thiếu kỹ năng…từ đó cùng nhân viên vạch ra hướng cải thiện/phát triển phù hợp.
Khi có sự đồng hành của lãnh đạo và đạt được những “chiến thắng nhỏ” đầu tiên, nhân sự trẻ của bạn sẽ được tiếp thêm nhiều động lực, niềm tin vào lãnh đạo và mong muốn được gắn bó lâu dài với tổ chức.
4. Phản hồi thường xuyên, liên tục
66% Gen Z chia sẻ rằng họ muốn nhận được feedback từ người giám sát của mình hàng tuần. 40% muốn có những sự tương tác với cấp trên hàng ngày để có thể cập nhật về công việc. Gen Z lớn lên trong thời đại số với rất nhiều những tương tác real-time (like, share, comment,… trên các nền tảng MXH), vì vậy, không khó hiểu khi nhu cầu được nhận feedback của Gen Z lại cao hơn các thế hệ khác.
Vì vậy, với nhân sự gen Z, việc đưa feedback sẽ cần 2 điểm chú ý:
Tăng tần suất: Những buổi review hàng năm, hàng quý, và thậm chí là hàng tháng là chưa đủ với thế hệ này.
Giảm thời lượng: 66% gen Z thoải mái với việc quản lý của họ check-in và phản hồi công việc của mình thường xuyên, nhưng chỉ cần 5-10 phút.
Việc phản hồi và ghi nhận cần được thực hiện thường xuyên, linh hoạt dưới nhiều hình thức để giúp nhân viên thấy rằng họ nhận được sự tin tưởng, đồng hành và công nhận của lãnh đạo.
Bạn có thể tham khảo những gợi ý phản hồi từ coach Quách Hương tại: Podcast #7. Kỹ năng phản hồi: Góp ý thế nào để tạo động lực và hỗ trợ nhân viên?
5. Cảm giác thuộc về
Cảm giác thuộc về là yếu tố quan trọng xây dựng nên tình cảm và sự gắn bó với tổ chức của mọi thế hệ nhân sự. Với thế hệ Gen Z, họ đề cao mong muốn được thuộc về một môi trường nơi họ được là chính mình, có những kết nối chất lượng, được tạo điều kiện học tập và được truyền cảm hứng trên hành trình phát triển bản thân…
Tùy thuộc vào từng loại hình doanh nghiệp mà những yếu tố này có được chú trọng hay không, tuy nhiên, người lãnh đạo hoàn toàn có thể làm tăng thêm cảm giác thuộc về cho nhân viên trẻ của mình bằng cách từng bước đưa ứng dụng coaching vào thành văn hóa đội nhóm/tổ chức, qua các việc làm cụ thể như:
Chia sẻ thông tin, tầm nhìn, mục tiêu một cách minh bạch, thường xuyên để giảm thiểu nỗi sợ hãi về sự không chắc chắn
Ghi nhận nỗ lực/thành tựu để nhân viên thấy họ đang đóng góp giá trị cho bức tranh chung của doanh nghiệp
Chủ động cởi mở về cảm xúc với nhân sự, khuyến khích họ mở lòng kết nối với lãnh đạo và đội nhóm
…
Cảm giác thuộc về, hay tình yêu với công việc/tổ chức không phải thứ có thể xây dựng trong thời gian ngắn. Hãy đảm bảo rằng hành trình vun đắp tình yêu với công việc/tổ chức của nhân sự Gen Z của bạn có thể “chậm mà chắc” với sự theo sát và hỗ trợ chân thành của bạn.
Bài thực hành tuần này là “Ăn trong tỉnh thức”. Thức ăn không chỉ đem lại năng lượng cho cơ thể vật lý mà còn ảnh hưởng đến tâm trí. Ăn gì, ăn như thế nào, ăn trong trạng thái ra sao để tối đa hoá lợi ích của miếng ăn?
Ăn trong tỉnh thức là thực hành việc tập trung toàn bộ sự chú ý của chúng ta vào từng món ăn. Buông trôi mọi suy nghĩ, mọi kế hoạch công việc,... chỉ sử dụng các giác quan như nhìn, nếm, ngửi, nhai, nuốt để cảm nhận trọn vẹn món ăn. Điều này sẽ khiến chúng ta không chỉ ngon miệng, giúp dạ dày tiết ra dịch vị để tiêu hoá thức ăn tốt hơn, cơ thể hấp thụ được nhiều dưỡng chất hơn từ món ăn, mà còn giúp tâm trí chúng ta được hoàn toàn nghỉ ngơi, thoát ra khỏi nhưng lo lắng thường trực trong đầu.
Việc tập trung toàn bộ sự chú ý vào các giác quan vật lý sẽ giúp cho các giác quan tinh tế là tâm trí được nghỉ ngơi, đây là một cách giải toả stress rất hiệu quả. Tuần này, bạn hãy thử ăn hoặc uống trong tỉnh thức và quan sát cảm nhận của mình đối với món ăn, và xem suy nghĩ và tâm trạng của mình khác đi như thế nào nhé!
Leader As Coach là bản tin hàng tuần dành cho tất cả những ai muốn ứng dụng coaching và mindfulness vào công việc và cuộc sống của mình. Tại bản tin này, chúng tôi sẽ gợi ý một bài học lãnh đạo bằng kỹ năng coaching đơn giản, dễ áp dụng. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ với bạn một bài thực hành tỉnh thức nho nhỏ để giúp bạn luôn hiện diện trong hiện tại, thấu hiểu bản thân, cân bằng cảm xúc, từ đó làm thật tốt công việc lãnh đạo của mình. Bản tin sẽ được gửi vào 10h sáng thứ 5 hàng tuần.